سلامت، مسأله درجه یک کشور

«مسئله‌ی سلامت، جزو مسائل درجه‌ی یک هر کشوری است.» ۱۳۹۱/۱۰/۱۱ این عبارت رهبر انقلاب اسلامی به روشنی نشان دهنده‌ی اهمیت سلامت مردم نزد ایشان بعنوان یکی از مسائل اساسی و حیاتی کشور است و در زمینه‌ی ارتقای سطح سلامت عمومی یکی از مسائل مهم نقش بی‌بدیل پزشکان و فداکاری پرستاری است. پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در این گزیده بیانات، نگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را در خصوص سلامت مردم و اهمیت نقش پزشکان و پرستاران در این زمینه بازخوانی می‌کند.

سلامت، مسئله درجه یک کشور
 مسئله‌ی سلامت، جزو مسائل درجه‌ی یک هر کشوری است، یعنی اگر ما دو سه مسئله‌ی درجه‌ی یک را بخواهیم کنار هم بگذاریم، بلاشک یکی از آنها مسئله‌ی سلامت و بهداشت و درمان است. اگر در کارْ نگاه تخصّصی و عالمانه نباشد، دچار مشکل خواهد شد؛ یعنی یا موازی‌کاری میشود یا کارْ غلط انجام میگیرد؛ بنابراین باید نگاه عالمانه در آن وجود داشته باشد؛ و این هم جز با حضور پزشکان و اساتید و مانند اینها امکانپذیر نیست.
گزیده‌ای از بیانات در دیدار اعضای مجمع خیرین سلامت کشور ۱۳۹۱/۱۰/۱۱

سلامتی، نعمت مجهول
مسئله‌ی سلامت جزو اولین مسائل مهم زندگی جوامع است. این حدیث معروف «نعمتان مجهولتان الصّحّة و الأمان» حقیقتاً انگشت اشاره‌ای است به یک امر اساسی و حیاتی. هم سلامت، هم امنیت در شمار نعمتهای بزرگی است که انسان تا از آن نعمتها محروم نباشد، اهمیت و ارزش آن را نمیفهمد؛ مثل هوا، مثل تنفس. تا وقتی انسان تنفس میکند، اهمیت این نعمت رایگان و همه‌جائی را درک نمیکند؛ تنفس که مشکل شد، انسان آن وقت احساس میکند چه نعمت بزرگی از دست رفته است.
بیانات در دیدارجمعی از پرستاران نمونه کشور ۱۳۸۹/۰۲/۰۱

ما برای ملت ایران سلامت عمومی می‌خواهیم
ما برای کشورمان و برای ملّتمان چه میخواهیم؟ ما میخواهیم ملّت و کشور به کجا برسد؟ ما برای ملّت ایران .... سلامت عمومی میخواهیم، رفاه عمومی میخواهیم؛ پیشرفت همه‌جانبه میخواهیم، ... رها شدن و نجات یافتن از آسیب‌های اجتماعی -مثل اعتیاد و فساد و امثال اینها- میخواهیم.
بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی ۱۳۹۶/۰۱/۰۱

جسم‌ها باید سالم باشد
[در زندگی شهری] عدم تحرّک، غذاهای نامناسب، غذاهای تقلیدی که در بعضی از این فروشگاه‌ها در اختیار میگذارند و مردم هم به اینها اقبال میکنند، و عمدتاً عدم تحرّک، اینها جسم ملّت را ضعیف میکند؛ جسمها باید قوی باشد؛ باید سالم باشد؛ این با ورزش همگانی به دست می‌آید؛ به آن حتماً توجّه کنید.
بیانات دیدار قهرمانان و ورزشکاران مسابقات آسیایی و پارا آسیایی ۱۳۹۳/۱۱/۰۱

احساس مسئولیت در برابر سلامت خود و دیگران
 یقیناً هر چیزی که کمک کند به سلامت جامعه و عدم شیوع این بیماری[کرونا]، یک حسنه است؛ در نقطه‌ی مقابل هر چیزی که کمک کند به شیوع این بیماری[کرونا]، یک سیّئه است. خدای متعال ما را موظّف کرده که نسبت به سلامت خودمان و سلامت دیگران، سلامت مردم، احساس مسئولیّت کنیم....رعایت مقرّراتی را که مسئولین برای ما مشخّص میکنند، برای خودمان فریضه بدانیم و لازم بدانیم و عمل کنیم.
بیانات پس از کاشت نهال در آستانه روز درختکاری ۱۳۹۸/۱۲/۱۳

دریافت لحظه به لحظه حسنه...
[شما پرستاران] مطمئن باشید که هر لحظه‌ای، ثانیه‌ای، دقیقه‌ای که در این کار، با توجه به احساس تکلیف در مقابل بیمار، در مقابل انسان دردمند می گذرانید، یک حسنه‌ای را از خدای متعال و یک پاداش اجری را از حضرت ربوبی دریافت می کنید. هیچ ثانیه‌ای در محاسبات الهی از بین نمی رود. نباید تصور کرد که لحظات دشوار برای یک پرستار بر بالین یک بیمار، در محاسبات الهی مورد غفلت قرار خواهد گرفت؛ اینجور نیست. هر لحظه‌ای که می گذرانید و هر تلاشی که می کنید، هر کفّ نفسی که در مقابل سختی ها از خود نشان می دهید، این یک حسنه‌ای است، یک کار در خور اجر است و خدای متعال همه‌ی این لحظات را ثبت می کند. این کارهای دشوار را که تأثیرهای بزرگ و مهمی دارد، باید قدر دانست.
بیانات در دیدارجمعی از پرستاران نمونه کشور ۱۳۸۹/۰۲/۰۱

لزوم توجه به سلامت در برنامه‌ریزیها
[مسئله‌ی سلامت] در برنامه‌ریزیهای گوناگون اجرائی در دستگاه‌های مختلف باید مورد توجه ویژه قرار بگیرد. یک بخش از مسئله‌ی تأمین سلامت، مسئله‌ی ورزش همگانی است؛ که بنده بارها توصیه کردم، باز هم توصیه میکنم. ورزش همگانی برای همه لازم است. نشاط، سلامت، آمادگی، حوصله‌ی کار، در سایه‌ی ورزش عمومی و همگانی برای جامعه تأمین میشود.
بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی ۱۳۸۹/۰۱/۰۱

رویکرد سلامت همه جانبه در همه قوانین و سیاستها محقق شود
تحقق رویکرد سلامت همه جانبه و انسان سالم در همه قوانین، سیاست‌های اجرایی و مقررات با رعایت:
۱-۲- اولویت پیشگیری بر درمان.
۲-۲- روزآمد نمودن برنامه‌های بهداشتی و درمانی.
۳-۲- کاهش مخاطرات و آلودگی‌های تهدید کننده سلامت مبتنی بر شواهد معتبر علمی.
۴-۲- تهیه پیوست سلامت برای طرح‌های کلان توسعه‌ای.
۵-۲- ارتقاء شاخص‌های سلامت برای دستیابی به جایگاه اول در منطقه آسیای جنوب غربی.
۶-۲- اصلاح و تکمیل نظام‌های پایش، نظارت و ارزیابی برای صیانت قانونمند از حقوق مردم و بیماران و اجرای صحیح سیاست‌های کلی.
ابلاغ سیاست‌های کلی «سلامت» ۱۳۹۳/۰۱/۱۸

آن روز برای ما عید است ...
آرزوی ما این است که بتوانیم امثال این بیمارستان [بیمارستان قلب شهید رجائی]و خود این بیمارستان را چندان توسعه بدهیم که همه‌ی مردم این کشور بتوانند در هنگام نیاز، از امکاناتی نظیر این امکانات استفاده کنند؛ چون بیماری و عوارض جسمی، برای همه کس، مخصوصاً برای قشرهای کم‌درآمد، یک امر طبیعی و قهری است. آن روزی که ما بتوانیم این‌گونه امکانات را برای همه‌ی مردم فراهم کنیم، آن روز برای ما عید است؛ امیدواریم که آن روز برسد.
بیانات در جمع کارکنان بیمارستان قلب شهید رجایی ۱۳۷۰/۰۲/۲۵

همه در میدان مجاهدت بهداشت ...
میدان مجاهدت برای گسترش آبادانی و توسعه زندگی مردم در داخل کشور از جمله واجبترینِ مجاهدتهای ماست. وقتی میگوییم توسعه زندگی، این معنا شامل معیشت، امنیت، بهداشت، فرهنگ، اخلاق و معنویات مردم میشود. البته بار عمده این مجاهدت بر دوش دستگاههای اجرایی کشور است؛ اما همه باید در این زمینه مجاهدت کنند و ما هم این میدان را یکی از میدانهای بسیار مهمّ مجاهدت میدانیم و به‌قدر وسع و ظرفیت خود تلاش میکنیم.
بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان‌ رهبری ۱۳۸۲/۰۶/۱۹

پزشکان می‌توانند خدمتگزاران بزرگی باشند
پزشکان نیز که از قشرهای حساس جامعه هستند و میتوانند خدمتگزاران بزرگی باشند، جان انسانها و سلامتشان به دست آنهاست. در دوران جنگ، آزمایشهای خوبی دادند و برخی از پزشکان، شخصیت و کرامتی را در میدان جنگ به نمایش گذاشتند که نمونه است و بعضی دیگر هم خدمات فراوانی انجام داده‌اند. اشخاصِ خاطی و متخلف از روش صحیح در هر شغلی، نباید پایه‌ی قضاوت قرار گیرند. ...لحظه‌هایی که بر انسان میگذرد و در آن برای هدفهای بلند انسانی و الهی تلاش میشود، لحظه‌های مبارکی است. همه بدانند که آن لحظه‌ها و ساعتهای دشوار، تمرین تکامل انسانی است و از دست نمیرود. این لحظات، باعث ایجاد رشد و تواندهی و نزدیکی به خدای بزرگ میشود و برکت‌خیز است. این ارزش انسانی و فرهنگ پیشرفته‌ی جامعه است
بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم ۱۳۶۸/۰۹/۱۵

از بهترین و شریف‌ترینِ مشاغل
شغل خدمت به بیماران، یکی از شریفترین شغلهاست. از آن کسی که این راهرو یا آن ملافه‌ها را تمیز میکند، تا آن کسی که مشاغل حساس و مهم و دارای تأثیرات بیشتر را عهده‌دار است، به همان اندازه به بیمار کمک میکنند. هر کدام از شماها، مخصوصاً پزشکان و پرستاران، به نحوی کمک میکنید. کمک به بیمار به هر نحو، یکی از بهترین و شریفترین مشاغل است؛ زیرا دل انسانها را از شما شاد میکند. بعضی از مریضهای قلبی جراحی دارند، بعضی جراحی ندارند، بعضی نوبتشان نشده، بعضی در حال انتظارند، بعضی نمیدانند چه کسالتی دارند. شاد کردن دل یک انسان محتاج کمک، علاوه بر آن‌که یکی از صدقات و خدمات است، خدا را هم راضی میکند. راضی کردن خدا و خشنود کردن ذات مقدس پروردگار و هر کاری که در آن رضای خداوند باشد، با هیچ چیز مادّی قابل اندازه‌گیری و مقایسه نیست.
بیانات در جمع کارکنان بیمارستان قلب شهید رجایی ۱۳۷۰/۰۲/۲۵

نقش درجه اول پرستاران
 برای حفظ سلامتی در جامعه، اهمیت پرستاری در طراز اول قرار دارد؛ یعنی اگر بهترین پزشکان و جراحان کار خودشان را با بیمار به بهترین وجه انجام دهند، اما از آن بیمار پرستاری نشود، به طور غالب، کار آن پزشک یا جراحِ عالیقدر بی فایده خواهد بود. نقش پرستاری و بیمارداری در حفظ سلامت و بازگشت سلامت بیمار، نقش درجه ی اول است؛ معادل است با نقش یک پزشک ماهر. بسیاری از این نکته غفلت دارند؛ لذا آن وزن و ارزشی که باید برای پرستار در نظر گرفته شود، از ذهن آنها مغفول می ماند و به آن توجه نمی کنند.
بیانات در دیدار جمعی از پرستاران‌ ۱۳۸۳/۰۴/۰۳

ثروت عظیم ایران در پزشکی
من افتخار میکنم که ایران عزیز ما از لحاظ سطح پزشکى و توانایى‌هاى پزشکى در سطحى قرار دارد که جاى آن دارد که ملّت ما به وجود این تعداد پزشک، چه جرّاح، چه پزشکهاى داخلى، چه انواع و اقسام کسانى که خدمات پزشکى انجام میدهند، چه پرستاران، واقعاً افتخار کند که ما الحمدلله این ثروت عظیم را در اختیار داریم؛ ثروت عظیم نیروى انسانى در یکى از اساسى‌ترین و حیاتى‌ترین بخشهایى که براى زندگى انسان و یک جامعه مهم است یعنى بخش سلامت و بهداشت. من میبینم که چقدر اینها احساس تکلیف دارند و احساس وظیفه دارند؛ و چقدر دانشمندند و چقدر در کار خودشان ماهرند؛ که خب این را من میدانستم یعنى من همیشه نگاهم به این جامعه‌ى پزشکى و جامعه‌ى درمان‌کننده همین‌جور نگاهى بوده؛ امّا وقتى انسان خودش زیرِ دست اینها قرار میگیرد و نحوه‌ى کار اینها را میبیند، آن «علم‌الیقین» تبدیل میشود به «عین‌الیقین»؛ انسان به‌طور محسوس حس میکند که ما واقعاً چه ثروت عظیمى از وجود این پزشکان عزیزمان داریم.
مصاحبه هنگام مرخص شدن از بیمارستان‌ ۱۳۹۳/۰۶/۲۴